[TOPIC về AI] Vì sao chúng ta phải bắt đầu đi trên con đường mới trong Kỷ Nguyên AI

Có lẽ, sẽ có những bạn đọc đặt câu hỏi, tại sao chúng tôi lại đăng nhiều bài viết về chủ đề điều chỉnh tư duy để hợp tác sâu với AI trong một cộng đồng chuyên sâu về Linux. Hoặc tại sao một lập trình viên Linux kernel lại cần bỏ nhiều thời gian đến vậy để nghiên cứu về lĩnh vực này, khi mà ở thời điểm hiện tại, AI chưa có khả năng thay thế con người để lập trình ở tầng kernel.

Việc AI sẽ mạnh hơn con người trong việc coding, dịch ngôn ngữ, tìm kiếm và tổng hợp thông tin đã được các nhà khoa học về AI dự đoán từ những năm 1960. Điều này được suy luận từ chính những đặc điểm của AI – một bộ não chạy trên máy tính. Ví dụ như não người chỉ có thể nhớ được một phần sau khi đọc hết một quyển sách, nhưng nếu lưu vào máy tính, nó có khả năng nhớ lại với độ chính xác tuyệt đối. Việc AI hiện tại chưa lập trình tốt ở tầng kernel không có nghĩa là trong tương lai sẽ mãi như vậy.

Thêm vào đó, sau quá trình học hỏi và sử dụng AI một cách nghiêm túc, bài bản và tự đánh giá kết quả, chúng tôi nhận thấy kỹ năng làm việc với AI giống như một dạng “kỹ năng gia tăng chỉ số” cho năng lực của mỗi người. Khi sở hữu nó, năng lực trí tuệ của chúng ta được khuếch đại lên rất nhiều. Trong công việc lập trình kernel hay công tác giảng dạy hàng ngày, tư duy của chúng tôi đều đã có sự thay đổi rõ rệt. Đây chính là động lực để chúng tôi xây dựng chuỗi bài học về Kỹ năng cộng tác sâu cùng AI sắp tới.

 

Thực Trạng Khủng Hoảng Tư Tưởng Trong Lĩnh Vực CNTT

Với tốc độ tăng trưởng vượt bậc về trí thông minh của AI, nhiều ngành nghề trong xã hội đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng về mặt tư tưởng. Ví dụ, các giảng viên không biết phải đánh giá kết quả bài tập của sinh viên ra sao khi họ có thể nhờ AI giải hộ. Sinh viên ra trường, mặc dù đã hoàn thành các bài tập lớn, đồ án chuyên ngành nhưng lại phụ thuộc vào ChatGPT, bản thân họ không hiểu sâu hoặc không thể đánh giá được kết quả nhận về từ AI. Đối với những người làm lập trình viên, đặc biệt ở các tầng ứng dụng, chúng ta đứng trước một câu hỏi lớn: phải học gì, làm gì để không bị thay thế bởi AI.

 

Nội Dung Chính Của Lộ Trình Học

Việc điều chỉnh tư duy để có thể hợp tác lâu dài với AI, có thể được hiểu là học và rèn luyện 4 kỹ năng chính:

1. Tư duy Hệ thống (System thinking)
2. Kỹ năng Biểu đạt Ý định (Expressive prompt)
3. Tái cấu trúc Tư duy & Tái định vị Năng lực (Mindset Rebuilding and Identity Realignment)
4. Quan sát Dòng suy nghĩ (Mind observer)

Tại sao lại là 4 kỹ năng này? Về bản chất, đây chính là những điểm yếu của AI nhưng lại là những thế mạnh mà tư duy con người có thể học hỏi và rèn luyện. Nhìn bề ngoài, công nghệ AI hiện tại đang phát triển rất nhanh, nhưng thực tế nó chỉ tập trung vào việc tăng tốc độ xử lý, mở rộng khối lượng dữ liệu huấn luyện và tối ưu hóa mô hình. Còn những giới hạn thuộc về mặt lý thuyết, triết lý của AI thì chu kỳ thay đổi của nó có thể cần đến vài chục năm. Bốn kỹ năng trên được các lý thuyết AI đưa ra dựa trên phân tích về sự khác biệt nền tảng giữa tư duy AI và con người, nên về cơ bản, chúng sẽ không phụ thuộc nhiều vào sự thay đổi công nghệ trong ngắn hạn.

 

Bốn Kỹ Năng Này Học Có Khó Không?

Cần thẳng thắn nhìn nhận rằng chúng khó học, vì đây là kỹ năng chứ không phải kiến thức. Chúng đòi hỏi thời gian áp dụng, thực hành lâu dài thì mới có thể thành thục. Điều này cũng giống như kỹ năng giao tiếp tiếng Anh, không thể học nhồi nhét mà chỉ có thể có được thông qua một quá trình tập luyện kiên trì.

 

Phương Pháp Tiếp Cận Thực Dụng

Vì vậy, chúng tôi sẽ đặt ra một mục tiêu khác biệt. Thay vì hướng đến việc rèn luyện bài bản và đợi một thời gian dài để có được kỹ năng chuẩn mực, chúng ta sẽ học các kỹ năng này theo hướng “ăn xổi” một cách thông minh, giống như một phiên bản tinh gọn và hiệu quả. Ngoài ra, người học sẽ được cung cấp những hướng dẫn cơ bản để có thể tiếp tục tự phát triển trong thời gian về sau.